က်န္းမာေရး..,

ေန႔စဥ္ဘ၀နွင့္ နုပ်ဳိျခင္း ခရီးစဥ္

 
တခ်ဳိ႕ေသာ ကိစၥေတြဟာ ေန႔တိုင္း လုပ္ေနက်အလုပ္ေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီအက်င့္ကေလးေတြက ရုပ္ရည္နုပ်ဳိတာကိုအဟန္႔အတားျဖစ္ေစမယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုမ်ား ျပင္ဆင္ထားရမလဲဆိုတာ ေတြးမိတဲ့အခါ…

ရုပ္ရွင္ၾကည့္ျခင္းႏွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
တေနကုန္တေနခမ္း တီဗီြထိုင္ၾကည့္တတ္ သူေတြဟာ ခါးနာေရာဂါရတတ္တယ္လို႔ အသိမ်ားၾကေပမယ့္ တစ္နာရီၾကာတီဗီြေရွ႔မွာ အခ်ိိန္ျဖဳန္းတုိင္း လူ႔သက္တမ္းရဲ့ ၂၂ မိနစ္ကို တိုေစတယ္ဆိုတဲ့ University of Queensland တကၠသိုလ္ရဲ့ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္ကို လူတိုင္းသိပါရဲ့လား။ အဲဒါအျပင္ တီဗြီၾကည့္ျခင္းဟာ မွတ္ဥာဏ္ခ်ဳိ႕ယြင္းျခင္း ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Alzheimer’s disease ေရာဂါကို ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းမ်ားေစတာမို႔ စာဖတ္သူရဲ့ တီဗီြၾကည့္ခ်ိန္ကို ေလွ်ာ့
ခ်ဖို႔ အခ်ိန္တန္ျပီဆိုရင္ေရာ…

ပုလင္းလိုက္ေမာ့ေသာက္တဲ့အခါ နွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
ေဆးလိပ္ေသာက္တ့ဲသူေတြရဲ့ ပါးစပ္တ၀ိုက္မွာ အေရးအေၾကာင္းမ်ား ထင္တတ္တာကို သတိထားမိပါရဲ့လား။ အေအးေသာက္တဲ့အခါ ပုလင္းလိုက္ေမာ့ေသာက္တာဟာ သိပ္မယဥ္ေက်းတဲ့ ထံုးစံျဖစ္ျပီး ပိုက္နဲ႔စုပ္ေသာက္တာဟာစတိုင္လည္းက်တယ္ ဆိုနိုင္ေပမယ့္ ပိုက္နဲ႔စုပ္ေသာက္တတ္တာဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္တဲ့ သူေတြမွာလိုပဲ
အေရးအေၾကာင္းေတြ ေပၚလာတတ္တာမို႔ သင့္ရဲ့နုပ်ဳိမႈနဲ႔အမ်ားၾကီး သက္ဆိုင္ေနမယ္ဆိုရင္ သင္ဘာကို ေရြးခ်ယ္မွာလဲ ဖန္ခြက္ကေလးနဲ႔ အျမဲေသာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ စတိုင္လည္း က်မယ္ လူလည္း နုပ်ဳိေနမယ္ေပါ့။

အျပင္းအထန္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈနွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာဟာ အဆီက်ေစဖို႔၊ က်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖို႔၊ စိတ္လက္ေပါ့ပါးျပီး စိတ္ဖိစီးမႈဒဏ္ကို ကာကြယ္နိုင္ဖို႔ စတဲ့
အေရးပါတဲ့အခ်က္ေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ ေလ့က်င့္ခန္းအလြန္အမင္းလုပ္တဲ့သူေတြမွာ အဆစ္ေယာင္ေရာဂါ
အဆစ္ေတာင့္တင္းတဲ့ေရာဂါေတြ ျဖစ္တတ္တယ္ဆိုတာကိုပါ သတိထားဖို႔လိုလာပါတယ္။

အဲကြန္းခန္းထဲက ဇိမ္က်က်ဘ၀နွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
ေလေအးေပးစက္ကေလးနဲ႔ ရံုးမွာ ေအးေအးလူလူအလုပ္လုပ္ရတဲ့ သူေတြဟာ ေနပူထဲ အလုပ္လုပ္ရတဲ့ သူေတြထက္ အရြယ္တင္တယ္ဆိုတာ လူတိုင္းလက္ခံထားၾကတဲ့အခ်က္ပါ။ တကယ္ေတာ့ ေလေအးေပးစက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အေႏြးဓတ္ကိုေပးတဲ့ ကိရိယာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္အေရျပားကို ေျခာက္ေသြ႔လြယ္ေစတတ္ျပီး အေရးအေၾကာင္းမ်ားစြာကို ပိုမိုျဖစ္ေပၚ
ေစတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရျပားကို သန္႔ရွင္းစိုေျပေအာင္ ထားျခင္းဟာ အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အခန္းထဲမွာ ေရတစ္ခြက္ထားျခင္းဟာ စိုထိုင္းမႈကို ျဖစ္ပြားေစျပီး အခန္းေျခာက္ေသြ႕မႈကို ကာကြယ္ေစပါတယ္။ အရမ္းစြတ္စိုေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခန္းတြင္းမွာ နံရံကပ္မိႈေတြ ေပါက္နိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ကို ေၾကာက္ရတာမို႔ခ်င့္ခ်ိန္ဖို႔
လိုပါတယ္။ မ်က္နွာနဲ႔ ကိုယ္မွာေတာ့ ခရင္မ္တစ္ခုခု ပံုမွန္လိမ္းျခယ္ထားသင့္တာေပါ့။

ေနေလာင္တဲ့အခါ သၾကားဓတ္ထြက္ျခင္း နွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
သၾကားနဲ႔ သၾကားဓတ္ပါတဲ့ အစားအစာေတြဟာ လိပ္တစ္ေကာင္လို ခါးမ်ဳိးျဖစ္လာဖို႔ အေၾကာင္းအရာတစ္ရပ္ပါပဲ။ သၾကားဓတ္ကို အလြန္အမင္းမစားထားတဲ့သူေတြမွာလည္း ေနေလာင္ဒဏ္ကို ခံရတဲ့အခါ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့အခါ သၾကားဓတ္ပမာဏ တက္လာတတ္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီအခါ အေရျပားမွာရွိတဲ့ ကိုလက္ဂ်င္ေတြ ပ်က္စီးတာေၾကာင့္ အေရးအေၾကာင္းေတြ ပိုေပၚဖို႔အေၾကာင္းျဖစ္လာတာပဲေပါ့။

အလုပ္ဟူသမွ် ဂုဏ္ရွိစြ နွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
အလုပ္လက္မဲ့ျပသနာဟာ စိတ္က်ေရာဂါျဖစ္ေစဖို႔ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းေတြထဲက တစ္ခုပါပဲ။ အဲဒီလိုပါပဲလက္ရွိအလုပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့သူေတြကလည္း အလုပ္နဲ႕ဘ၀ကို အဆင္ေျပေျပျဖစ္နိုင္ေအာင္ ခ်င့္ခ်ိန္ဖို႔ အေရးၾကီးျပန္ပါတယ္။ အလုပ္ေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ မ်ားတဲ့အခါ ကိုယ္တြင္းမွာရွိတဲ့ ဆဲလ္ေတြ ပ်က္စီးမႈမ်ားလာတာတင္မက ကိုယ္ပိုုင္အားလပ္ခ်ိန္၊ က်န္းမာမွ်တတဲ့ အစာစားဖို႔နဲ့ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားဖို႔အခ်ိန္ေတြ နည္းလာသလို ႏွလံုးေရာျဖစ္ပြားဖို႔အခြင့္အေရးမ်ားလာတာ ကို ေတြ႕ရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ တေနကုန္တေနခမ္း အလုပ္လုပ္တာကိုေလွ်ာ့ျပီး ညေနပိုင္းေတြမွာ စေနတနဂၤေႏြပိတ္ရက္ေတြမွာ သူငယ္ခ်င္းေတြ ၊ မိသားစုေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးေတြ႕ဆံုဖို႔ အခ်ိန္ေပးျခင္းဟာ ကိုယ္ေရာစိတ္ကိုပါ နုပ်ဳိေနေစမွာပါ။

အလြန္အမင္း ဆပ္ျပာသံုးျခင္းနွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
အာဖရိကရဲ့ ေတာင္ေပၚ ေဆးရံုတစ္ခုမွာ သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ ပထမဆံုးေဆးကေတာ့ ဆပ္ျပာပါလုိ႔ ေရးထားတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ကေလးကို အမွတ္တမဲ့သတိရမိပါတယ္။ ေဆးရံုေရာက္ဖို႔ ေျချခင္ခရီး ကားတတန္ နဲ့ လာရတဲ့ ေပတူးညစ္ပတ္ေနတဲ့ သူေတြကို ကိုယ္လက္သန္႔ရွင္းေရး အရင္လုပ္ေပးတာ ဟာ ေကာင္းတဲ့ အေလ့အက်င့္ျဖစ္တာနဲ႔အတူ ဆပ္ျပာနဲ႔ပါ သန္႔ရွင္းဖို႔ေရးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆို ဆပ္ျပာတိုက္ျပီးေရခ်ဳိးေလေလ သင့္အေရျပားအတြက္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေလေလ လို႔ ဆိုခ်င္လို႔လား။ မဟုတ္ပါဘူး။ အေရျပားဟာ သူ႔ကိုယ္သူ သဘာ၀ဒါဏ္ကို ကာကြယ္ေအာင္လို႔ ထိန္းသိမ္္းထားတာ ရွိပါတယ္။ ဆပ္ျပာ အလြန္အကၽြံ႕ သံုးတဲ့အခါ အေပၚယံကာကြယ္ထားတဲ့ အဆီဓတ္ ပ်က္ပ်ယ္သြားျပီး အေရျပားေျခာက္ေသြ႕လာကာ ေနာက္တဲြအေရျပားေလ်ာ့ရိေလ်ာ့ရဲ ျဖစ္လာတာ ၊ ပါးေရတြန္႔လာတာအထိ ျဖစ္တတ္တာပါပဲ။

ဂီတကို တီးတိုးနားေထာင္ျခင္း နွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
ဂီတဟာ ကိုယ္ကိုနုပ်ဳိေစျပီး စိတ္ဖိစီးမႈကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။။ ဒါေပမယ့္ သီခ်င္းေတြကို အရမ္းက်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ နားေထာင္တတ္တဲ့သူေတြမွာေတာ့ အရြယ္မတိုင္ခင္ အၾကားအာရံုခ်ဳိ႕တဲ့ တဲ့ ေ၀ဒနာကိုခံစားရမွာပါ။သင့္ေတာ္တဲ့ အသံ နဲ႔ ဂီတကိုနားဆင္တာဟာ အၾကားအာရံုကို မထိခိုက္နိုင္ေပမယ့္ မိုက္ခရိုဖုန္းနဲ့ နားေထာင္ျခင္းဟာ အသံခ်ဲ့စက္နဲ႔ နားေထာင္တာထက္ပိုျပီး အၾကားအာရံုကို ထိခိုက္ေစနိုင္တာမို႔ သီခ်င္းခ်စ္သူေတြ သတိထားနိုင္မယ့္ အခ်က္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

အိပ္စက္တဲ့ စတိုင္နွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
အိပ္စက္ခ်ိန္ေတြမွာ သင္ဟာ တစ္ဘက္တည္းကို ေစာင္းအိပ္တတ္တဲ့သူ ျဖစ္ေနမလား။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ
သင့္ရဲ့ပါးျပင္နုနုတစ္ဘက္ဟာ ေခါင္းဦးနဲ႔ အျမဲတေစ ထိေတြ႕ေနမွာမို႔ တျခားတဘက္ထက္စာရင္ ပါးေရတြန္႔ဖို႔ အခြင့္အေရး ပိုမ်ားနိုင္တယ္ဆိုတာပါပဲ။

အဆီဓတ္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း နွင့္ နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္
တခ်ဳိ႕သစ္ဖုသစ္ဥနဲ႔ ငါးၾကီးဆီမွာပါတဲ့ omega-3 fatty acids ဟာ မွဲ႔ေျခာက္နဲ႔ အေရးအေၾကာင္းေတြကို ကာကြယ္ျပီး နုပ်ဳိက်န္းမာဖို႔အတြက္ အဟာရတစ္ခုျဖစ္တဲ့အျပင္ ဦးေဏွာက္၊ နွလံုးနဲ႔ လူ႔သက္တမ္းကိုပါ ရွည္ေစဖို႔ အေထာက္အကူျပဳတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အဆီေရွာင္တာဟာ ေကာင္းတဲ.အေလ့အထျဖစ္ျပီး နွလံုးနဲ႔ ေသြးတိုးေရာဂါျဖစ္နႈန္းကို က်ေစတာမို႔ အဆီအားလံုးကို ေရွာင္လိုက္တဲ့အခါအခ်ဳိ႔ေသာအဆီဓတ္ေတြရဲ့ ေကာင္းက်ဳိးကိုပါမခံစားရဘဲျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕ အက်င့္ကေလးေတြကို ျပန္သံုးသပ္ျပီး နုပ်ဳိျခင္းခရီးစဥ္အတြက္ ဘယ္လိုျပင္ဆင္မယ္ဆိုတာစဥ္းစားဖို႔ စာဖတ္သူေတြ အခ်ိန္ရပါေစလို႔ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။